Wprowadzanie i prowadzenie systemu selektywnej zbiórki odpadów wymaga stałego monitorowania czyli kontrolowania jego funkcjonowania. Polega to np. na analizie czy pojemniki są ustawione we właściwym miejscu, czy są odpowiedniej pojemności czy są z właściwą częstotliwością opróżniane, ile i jakich odpadów zbierane jest w ramach selektywnej zbiórki. Bez takiego rozeznania nie da się rozwijać i udoskonalać systemu.

Można też zastosować system ankiet jak społeczeństwo odbiera selektywną zbiórką odpadów i jakie widzi potrzeby i możliwości jego usprawnienia.

- tworzywa sztuczne

Tworzywa sztuczne już podlegają selektywnej zbiórce na terenie gminy. Aktualnie wskazane jest rozszerzanie systemu selektywnej zbiórki tego odpadu o kolejne miejscowości terenu gminy. Sposób zbierania odpadów może być oparty na systemie pojemnikowym lub workowym. System pojemnikowy jest systemem prostszym w realizacji ale system workowy daje lepsze rezultaty w zbiórce odpadów.

- makulatura

Zbieranie tego odpadu może być zasadne w szczególności w przypadku osiedli i domostw z zewnętrznymi źródłami ciepła i w przypadku placówek handlowych. System zbiórki tego odpadu również powinien być oparty na pojemnikach lub na gromadzeniu odpadu w wydzielonych miejscach placówek handlowych. Makulatura podlega nominalnie segregacji jak i każdy inny odpad m. in. karton, papier opakowaniowy i gazetowy. Jak się okazuje pewna część makulatury z niektórych placówek handlowych jest zbierana, co upraszcza sprawę selektywnej zbiórki tego odpadu. Wspólnie z makulaturą zbierane mogą być odpady opakowaniowe wielomateriałowe na bazie papieru (np. opakowania po sokach) pod warunkiem, że odpady zostaną poddane sortowaniu w sortowni. W przypadku gdy odpady transportowane są do papierni bez sortowania, opakowań wielomateriałowych nie wolno wrzucać do pojemnika.

- szkło

Szkło już podlega selektywnej zbiórce na terenie gminy. Aktualnie wskazane jest rozszerzanie systemu selektywnej zbiórki tego odpadu o kolejne miejscowości terenu gminy. Sposób zbierania odpadów może być oparty na systemie pojemnikowym lub workowym. System pojemnikowy jest systemem prostszym w realizacji ale system workowy daje lepsze rezultaty w zbiórce odpadów.

System zbierania szkła może być dwutorowy: albo zbiera się szkło różnokolorowe, wymieszane (za taki odpad uzyskuje się niższą cenę), które można posortować na odpowiednie kolory. Można też zbierać szkło z rozdziałem na szkło białe i kolorowe (wymaga to posiadania co najmniej podwójnej ilości pojemników do zbiórki odpadów). W najbliższych kilku latach na terenie gminy szkło będzie zbierane w postaci różnokolorowej.

UWAGA: Komentarz do zapisów w planach wyższych rzędów.

Nie ma prawnego obowiązku nakazywanie gminie prowadzenia odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych. Taki obowiązek posiadają “przedsiębiorcy” wykazani w ustawie “opakowaniowej”. Obowiązki dla przedsiębiorcy dotyczą recyklingu, jako szczególnemu sposobowi odzysku. Przedsiębiorca może sam przekazywać odpady opakowaniowe do recyklingu, może się rozliczać z nałożonego obowiązku za pośrednictwem podmiotów trzecich czy też organizacji odzysku. Może również wnieść opłatę opakowaniową i nie zajmować się zbieraniem odpadów do recyklingu. Gmina co najwyżej może prowadzić selektywną zbiórkę odpadów np. opakowaniowych i będzie to czyniła o ile będzie to przynosiło pewne wymierne efekty.

- zużyte akumulatory

System selektywnej zbiórki powinien polegać na możliwości przekazania zużytego akumulatora przez mieszkańca gminy do zbiornicy-sortowni lub przekazaniu firmie odbierającej odpady komunalne. W zbiornicy należy zabezpieczyć właściwy sposób magazynowania odpadu, w pomieszczeniu na utwardzonej posadzce lub w pojemniku. Odpad następnie powinien być przekazywany uprawnionej firmie. Jednakże z racji funkcjonowania systemu sprzedaży akumulatora powiązanej z możliwością oddania jego w punkcie sprzedaży oraz wymierną wartością złomu akumulatorowego te odpady nie stanowią znacznego problemu ilościowego ich występowania.

- zużyte oleje smarowe

System selektywnej zbiórki powinien polegać na możliwości przekazania odpadu przez mieszkańca gminy do zbiornicy-sortowni lub okresowy odbiór odpadu po zgłoszeniu takiego zapotrzebowania. Odpad powinien być magazynowany w pojemniku metalowym lub z tworzywa sztucznego (beczka), a następnie być przekazywany uprawnionej firmie. Na terenie gminy o charakterze rolniczym występuje taki odpad z racji użytkowania sprzętu rolniczego (ciągniki rolnicze). Jednakże bez wprowadzenia pewnych mechanizmów nie będzie możliwe odebranie tego odpadu ze strumienia odpadów komunalnych. Przepracowany olej często stosowany jest do konserwacji elementów drewnianych lub metalowych. Co prawda w związku z użytkowaniem środków transportu coraz lepszej jakości oleje są wymieniane w stacjach serwisowych. Problem może być szerzej występującym w przypadku egzekwowania np. od rolników potwierdzania właściwego zagospodarowania tego odpadu.

- zużyte urządzenia zawierające substancje niebezpieczne (świetlówki i urządzenia elektroniczne np. monitory)

Odpady mogą być przyjmowane do zbiornicy-sortowni, gromadzone i przekazywane do odbiorców tego rodzaju odpadów. Dla świetlówek wymagany jest pojemnik do ich gromadzenia (może być opakowanie kartonowe). Odpad po zgromadzeniu odpowiedniej ilości może być odebrany przez firmę zewnętrzną lub do takiej zawieziony. Zbieranie tego odpadu powinno się odbywać na zasadzie zgłoszenia lub na zasadzie wystawek.

- odpady zawierające azbest

- urządzenia elektroniczne zawierające np. freony z lodówek

Aktualnie te urządzenia w sposób samorzutny i niekontrolowany są rozmontowywane przez osoby pozyskujące metale. Z systemem zbiórki tego typu odpadów trudno sobie poradzić dużym miastom np. Olsztyn. Dlatego na danym etapie proponuje się pozostawienie tego problemu lub zorganizowanie w zbiornicy-sortowni miejsca do przyjmowania tego rodzaju odpadów.

- pojazdy wycofane z eksploatacji

Pojazdy prywatne mieszkańców gminy Zalewo w związku z obowiązującymi przepisami w zakresie wyrejestrowywania pojazdów muszą być przekazywane do uprawnionej przez Wojewodę zbiornicy.

- inne według potrzeb (np. odpady farb i lakierów)

Takie nowe do selektywnej zbiórki odpady mogą się pojawiać i na bieżąco będzie trzeba rozwiązywać te kwestie. Mechanizm jest jednakowy przyjęcie do zbiornicy-sortowni, magazynowanie i przekazanie uprawnionemu odbiorcy.

- obojętne

Te odpady to ziemia z wykopów (która w myśl przepisów najczęściej jest odpadem), kamienie czy też odpady obojętnego gruzu budowlanego. Takie odpady powinny albo być przyjmowane na przykład na składowisko do warstwy izolacyjnej (drobne frakcje) lub w wyznaczone (w planie zagospodarowania przestrzennego gminy) na terenie gminy miejsce do zagospodarowania terenu (np. duże zagłębienie terenu, w którym mogą być zagospodarowane duże elementy z demontażu obiektów budowlanych).

- budowlane, opis jak wyżej.

- zużyte opony

Odpady mieszkańcy gminy mogą przekazywać do zbiornicy-sortowni własnym transportem lub po uzgodnieniu za pośrednictwem przewoźnika świadczącego usługi w zakresie transportu odpadów komunalnych na terenie gminy. System zbierania opon może być organizowany na zasadzie wystawek w określone dni przy pojemnikach do zbiórki innych odpadów. Odpady po zgromadzeniu odpowiedniej ilości przekazywane byłyby uprawnionemu odbiorcy.

- odpady wielkogabarytowe

Takie odpady (np. meble w szczególności tapicerowane) stwarzają znaczny kłopot w ich zagospodarowaniu, należałoby je rozmontować, a na to potrzeba dużych nakładów sił i środków. W ostatnich latach zauważa się wyraźny wzrost ilości tych odpadów. Społeczeństwo pozbywa się starych mebli, zużytego sprzętu gospodarstwa domowego (lodówki, pralki, kuchnie gazowe) oraz zużytego sprzętu elektronicznego (RTV, komputery). Przy okazji wymiany na nowy pojawiają się również odpady gabarytowe. Z odpadów najbardziej problemowymi są urządzenia chłodnicze, z których przed demontażem i przerobem powinny być odciągane środki chłodnicze (freon) i olej sprężarkowy. Szacuje się, że w skali rocznej likwidowanych jest w Polsce ok. 1,4 mln szt. urządzeń chłodniczych (4 na 100 mieszkańców), które zawierają ok. 1600 ton freonu. Dla gminy udział w/w odpadów gabarytowych szacuje się na ok, 5 % masy odpadów komunalnych.

W pierwszym etapie prowadzenia gospodarki tymi odpadami zasadne jest przewiezienie odpadu na teren składowiska w Półwsi i jego demontaż. Odpady drewna i metali mogą być zagospodarowane.

- odpady organiczne (ulegające biodegradacji)

Zaszeregowanie powstających odpadów do tej kategorii jest i będzie kwestią dyskusyjną. Do tych odpadów zalicza się zarówno odpady organiczne (roślinne i zwierzęce) nieprzetworzone (np. odpady roślinne z kuchni czy też skoszona trawa) ale także opakowania z papieru czy też osady ściekowe. W przypadku odpadów biodegradowalnych występują dyspozycje zawarte w planach wyższych rzędów wynikające z przepisów prawa, do ograniczenia ilości tych odpadów składowanych na składowiskach w stosunku do ilości odpadów wytwarzanych w roku 1995. Z zagospodarowaniem tych odpadów mają problemy duże aglomeracje dysponujące większym kapitałem niż gmina Zalewo. Pierwszym terminem realizacji zobowiązań ograniczających jest data 2010 r. (ograniczenie o 25 %), ale dopełnienie tego zobowiązania może napotkać pewne problemy. Jak się okazuje ograniczenie ilości odpadów biodegradowalnych może następować w różny sposób (nie tylko poprzez kompostownie). Odpady drzewne mogą być zagospodarowane poprzez spalanie, odpady papieru i tektury mogą być selektywnie zbierane i przekazywane do recyklingu. Część odpadów jest kompostowana w przydomowych lub działkowych kompostownikach. Ilości odpadów poddawanych obecnie procesowi kompostowania w kompostownikach mieszkańców gminy jest nieustalona. Wskazane byłoby przeprowadzenie badań ankietowych skali wykorzystania odpadów organicznych bezpośrednio przez mieszkańców. W okresie obowiązywania kolejnego planu gospodarki odpadami (2008-2011) zasadne będzie podjęcie decyzji co do zagospodarowania odpadów biodegradowalnych w określonym stopniu. Łatwiej jest w tym względzie decydować gminom posiadającym własne składowiska. Gmina posiada taki obiekt więc może sama rozwiązywać powyższą kwestię.

- przeterminowane leki

Zbieranie leków przeterminowanych mogłoby się odbywać w przychodniach w specjalnie ustawionych pojemnikach (np. kartonowych) lub w określonych terminach zorganizować odbiór tych odpadów od mieszkańców gminy (np. 1-4 razy w roku). Ponieważ odpadowe leki (za wyjątkiem leków cytotoksycznych stosowanych w zasadzie w zamkniętych placówkach medycznych) nie są odpadami niebezpiecznymi, proponuje się po ich zebraniu komisyjne niszczenie leków i zdeponowanie pozostałości, nie nadającej się do użycia na składowisku odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne.

* odpady z oczyszczalni ścieków – osady ściekowe.

Z racji wykonywania obowiązków ograniczenia ilości odpadów ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska zasadne będzie wykorzystanie osadów do celów nawozowych w rolnictwie lub poza rolnictwem zgodnie z przepisami (ustawa o odpadach i stosowne rozporządzenie). Takie działanie jest możliwe w przypadku gdy osady spełniają stawiane im wymagania w ww. przepisach.

UWAGA: Sposób rozliczenia za przyjęte od mieszkańców odpady może być uzależniony na przykład od pozyskania dofinansowania do zbiórki odpadów. Zasadniczo wytwórca odpadów (poza szczególnymi wyjątkami) powinien ponosić koszty zagospodarowania zmieszanych odpadów wytworzonych przez siebie. Koszty odbioru odpadów zmieszanych powinny uwzględniać koszty usługi ich transportu, złożenia na składowisku, opłaty środowiskowej i całkowite koszty eksploatacji składowiska. W przypadku selektywnej zbiórki odpadów standardem jest, że mieszkańcy nie płacą za wywóz zebranych w ten sposób odpadów.

Transport odpadów do miejsca ich unieszkodliwiania nominalnie powinny realizować firmy specjalistyczne posiadające sprzęt transportowy. Oczywiście koszty transportu odpadów zależą od długości trasy jaką musi pokonać pojazd i od masy odpadów jakie może przewozić. Wiadomo, że bardziej opłacalne jest wożenie odpadów sprasowanych niż odpadów luźnych.

Ponieważ transport odpadów komunalnych obecnie na terenie gminy realizują firmy nie zarządzane przez Gminę modernizacja taboru zależy od kondycji i możliwości tych firm.

Podstawowym postępowaniem z odpadami komunalnymi jest i przez wiele lat jeszcze będzie ich unieszkodliwianie poprzez składowanie na składowisku. Czas jaki będzie eksploatowane własne składowisko będzie okresem prowadzenia unieszkodliwiania odpadów w ten sposób.

Aktualnie odzysk odpadów komunalnych na terenie gminy nie jest prowadzony.

Niektóre zadania strategiczne są kontynuacją działań już prowadzonych, a niektóre będą zadaniami nowymi wynikającymi z potrzeby systemu organizacji gospodarki odpadami.

- zapobieżenie powstaniu odpadów

- ograniczenie wytworzonych odpadów

- właściwa izolacja odpadów od środowiska

- powtórne wykorzystanie odpadów

- rozwijanie dobrego systemu gospodarowania odpadami

- ograniczenie ilości odpadów składowanych na składowisku w m. Półwieś

- brak nielegalnych składowisk

- wysoka świadomość społeczeństwa w zakresie postępowania z odpadami

- zapewnienie dalszego zgodnego z wymogami ochrony środowiska unieszkodliwiania odpadów poprzez składowanie na składowisku w m. Półwieś.

Nowym zadaniem przewidywanym w okresie 8 najbliższych lat (dokładniej do roku 2010) jest rozwiązanie kwestii ograniczenia ilości komunalnych odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowisko.

Harmonogram realizacji przedsięwzięć na lata 2004-2007.

Podstawowym źródłem finansowania rozwoju gospodarki odpadami jest budżet gminy. Bez tych środków praktycznie nie ma możliwości starania się o inne źródła finansowania. Niezbędne jest więc ujęcie tego typu wydatków na rok następny w planie finansowym.

W zależności od dalszego zakresu rozwoju systemu zbiórki odpadów możliwe będzie korzystanie z innych form finansowania m.in. z Funduszy Ochrony Środowiska (wojewódzkiego, powiatowego i gminnego). W miarę możliwości o fundusze można się starać z funduszy celowych i unijnych (fundusze Strukturalne i Spójności). Z licznych programów pomocowych wspierających działania w zakresie ochrony środowiska w najbliższym czasie rusza Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego

Duże nakłady funduszy przewidywane są na lata 2004-2006, dlatego wskazane jest przygotowanie się do ewentualnego podjęcia się złożenia wniosków o wsparcie z bieżących transzy.

Trzeba stwierdzić, że realizując gospodarkę odpadami jako samodzielna gmina nie będzie możliwe pozyskanie środków objętych dolnym limitem przewidzianym na duże inwestycje i działania mocno lansowane przez źródła finansujące. Być może powstanie pewne porozumienie w zakresie gospodarowania odpadami z innymi gminami w celu pozyskania większych środków.

Narodowy Fundusz wspiera działania o zasięgu krajowym i działania o znaczeniu regionalnym w zakresie gospodarowania odpadami. Dotacje są udzielane przede wszystkim na: edukację ekologiczną, monitoring środowiska, ekspertyzy i badania naukowe, ochronę przyrody, zapobieganie lub likwidację nadzwyczajnych zagrożeń, programy wdrożeniowe i rozwojowe, prace projektowe i studialne itp.

Do zakresu WFOŚ i GW należy wspieranie finansowe przedsięwzięć proekologicznych o zasięgu regionalnym. Jednym z podstawowych i preferowanych w przyznawaniu pomocy finansowej kierunków jest realizacja przedsięwzięć w zakresie ochrony środowiska przed odpadami, w tym wdrażanie selektywnej zbiórki odpadów, budowa zakładów utylizacji odpadów, rekultywacja wysypisk odpadów.

PFOŚ i GW zostały utworzone na początku 1999r. wraz z utworzeniem powiatowego szczebla administracji państwowej. Zakres wydatkowania środków z PFOŚ i GW jest szeroki i obejmuje m.in. dofinansowanie przedsięwzięć z zakresu ochrony powierzchni ziemi oraz programów ochrony środowiska (art. 407 ustawa Prawo ochrony środowiska). Zasady przyznawania środków ustalane są indywidualnie w powiatach. W zależności od posiadanych środków te fundusze wspierają np. zakup sprzętu do prasowania odpadów z selektywnej zbiórki odpadów czy też zakup pojemników do prowadzenia tejże zbiórki.

GFOŚ i GW zostały utworzone w 1993 r. Nie są prawnie wydzielone ze struktury organizacyjnej gminy, więc podobnie jak PFOŚ i GW nie mają osobowości prawnej i nie mają możliwości udzielania pożyczek. Celem działania gminnych funduszy jest dofinansowanie przedsięwzięć ekologicznych na terenie własnej gminy. Zasady przyznawania środków ustalane są indywidualnie w gminach.

Powołany został przez Ministra Finansów w 1992 r. dla zarządzenia środkami pochodzącymi z zamiany części zagranicznego długu Polski na wspieranie przedsięwzięć związanych z ochroną środowiska (tzw. ekokonwersja długu).

Ekofundusz udziela wsparcia finansowego w formie bezzwrotnych dotacji a także preferencyjnych pożyczek. Gdy inwestorem są władze samorządowe, dotacja może pokryć 30 % a nawet 50 % (w szczególnych przypadkach) kosztów. Ekofundusz może wspierać zarówno projekty dopiero rozpoczynane jak i będące w fazie realizacji, jeżeli ich rzeczowe zaawansowanie nie przekroczyło 60 %. Przedsięwzięcia, na które Polska przeznacza środki z ekokonwersji, prócz realizacji priorytetów krajowych, muszą mieć również charakter międzynarodowy. W zakresie gospodarki odpadami są to m. in. :

1. tworzenie kompleksowych systemów selektywnej zbiórki, recyklingu i unieszkodliwiania odpadów komunalnych i niebezpiecznych,

1. przedsięwzięcia związane z eliminacją powstawania odpadów niebezpiecznych w procesach przemysłowych i likwidacji składowisk odpadów tego rodzaju,

Fundusze strukturalne są najważniejszymi instrumentami polityki strukturalnej Unii Europejskiej. Ich zadaniem jest wspieranie restrukturyzacji i modernizacji gospodarek krajów UE.

Podstawy Wsparcia Wspólnoty dla Polski w latach 2004-2006 będą wdrażane za pomocą:

W ramach Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego będą mogły być finansowane przedsięwzięcia w zakresie gospodarki odpadami i ochrony powierzchni ziemi. Wsparcie inwestycyjne przeznaczone będzie przede wszystkim na budowę, rozbudowę lub modernizację składowisk odpadów komunalnych, systemy selektywnej zbiórki, recyklingu i odzysku odpadów komunalnych (sortownie, kompostownie). Te inwestycje mogą być współfinansowane w ramach ZPORR. Priorytety infrastrukturalne będą musiały mieć wartość co najmniej 2 mln euro. Dofinansowanie dla samorządów może sięgać 75-80 % kwalifikujących się kosztów. Oznacza to, że wsparcie mogą otrzymać zadania o ww. wartości kosztów praktycznie realizowane przez związki samorządów, które współuczestnicząc w przedsięwzięciu współfinansowanym zyskują wartość materialną (z dotacji) jako udziałowcy przedsięwzięcia.

Jest też propozycja kierowana na projekty dotyczące m. in. gospodarki odpadami dla małych miast i wsi w tym np. likwidacji nielegalnych składowisk. Maksymalna wartość projektu w tym zakresie może wynieść nie więcej niż 2 mln euro. Jest to propozycja kierowana do małych gmin, ale kompleksowe zagospodarowanie odpadów wskazane jest prowadzić przy większym obszarze działania ( kilka gmin) ze względu na koszty jednostkowe.

Równolegle z realizacją ZPORR realizowane będą w Polsce duże projekty współfinansowane z Funduszu Spójności.

Ogólne zasady oraz procedury związane z uzyskiwaniem funduszy z finansowanego instrumentu spójności zawiera Rozporządzenie Rady EWG /792/93 z dnia 30 marca 1993 r. W sprawie ustanowienia finansowanego instrumentu spójności.

W ramach tego funduszu będzie możliwe wsparcie projektów dot. gospodarki odpadami komunalnymi, mających na celu stworzenie systemów zbiórki, transportu, odzysku i unieszkodliwienia odpadów komunalnych.

Korzystanie ze środków Funduszu Spójności w Polsce oparte będzie na Strategii Wdrażania Funduszu Spójności. Poziom pomocy przyznawanej w ramach finansowanego instrumentu spójności może mieścić się między 80 a 85% wydatków na cele publiczne. Pozostałe 15% pochodzi z budżetu państwa, któremu przyznano środki lub z innego niezależnego źródła. Beneficjenci zainteresowani skorzystaniem z pomocy finansowej składają wstępny wniosek do właściwego wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej w postaci tzw. karty potencjalnego przedsięwzięcia współfinansowania z Funduszu Spójności na dany rok. Aplikacje do Funduszu Spójności będą przygotowywane przez beneficjentów przy współpracy z NFOŚ i GW oraz Ministerstwem Środowiska. Gotowe aplikacje zawierające niezbędne dokumenty m.in. studia wykonalności, oceny oddziaływania inwestycji na środowisko, analizy ekonomiczne i finansowe, i inne zostaną wysłane do Komisji Europejskiej, która akceptuje projekty do dofinansowania i podejmuje decyzję o przyznaniu pomocy finansowej na dane przedsięwzięcie.

Projekt planu zakłada minimalizację zagrożeń przez odpady poprzez poprawę sytuacji w zakresie postępowania z odpadami. Oczywiście każde działanie niesie za sobą możliwość negatywnego wpływu na środowisko, ale tylko w przypadkach szczególnych. Jeżeli chcemy zbierać selektywnie większą ilość odpadów, w tym niebezpiecznych to z jednej strony eliminujemy występowanie tych odpadów w systemie ich powstawania, ale z drugiej strony powodujemy ich koncentrację w miejscach zbierania odpadów. Jeżeli jednak zachowane zostaną zasady właściwego postępowania z odpadami w zakresie ich zbierania, odzysku czy też unieszkodliwiania to nie powinno być problemu z negatywnym wpływem projektu planu na środowisko. Podejmowanie działań w zakresie dostosowania składowiska do stawianych wymogów, wprowadzanie systemu obejmującego wszystkich mieszkańców gminy zorganizowaną zbiórką odpadów komunalnych oraz wprowadzanie selektywnej zbiórki odpadów powodować powinno ograniczanie wpływu odpadów na środowisko.

Głównym koordynatorem realizacji “Gminnego planu gospodarki odpadami Gminy Zalewo” będzie Burmistrz Miasta. Realizacja ustaleń programu będzie wymagała współdziałania w tym zakresie z wieloma instytucjami i podmiotami. Celem zapewnienia bieżących prac nad wdrażaniem planu wskazane jest wytypowanie jednej osoby z pracowników Urzędu Miejskiego zajmującej się bezpośrednio problematyką gospodarowania odpadami w kontekście ustaleń planu.

Władze samorządowe są w świetle przepisów prawa odpowiedzialne za zakres i poziom usług świadczonych w gospodarce odpadami oraz ochronę środowiska. Wobec powyższego władze gminne powinny mieć wpływ na poszczególne elementy systemu gospodarki odpadami. Wpływ ten jest uzależniony od tego kto świadczy usługi w zakresie odbioru odpadów oraz gdzie odpady są składowane. Większy wpływ samorząd zawsze może mieć na pracę własnych służb komunalnych.

Nadzór nad gospodarką odpadami w Gminie powinien obejmować w zakresie nieinwestycyjnym:

1. Kontrolę i sterowanie elementami dotyczącymi gromadzenia i obowiązku udokumentowanego wywozu odpadów.

- objęcie usługami wywozu wszystkich mieszkańców i właścicieli posesji;

- kontrola udokumentowanego wywozu odpadów przez ww.;

- organizowanie dodatkowych miejsc niezbędnych do gromadzenia odpadów;

- kontrola stanu technicznego i sanitarnego miejsc i sprzętu służącego do gromadzenia

odpadów na posesjach;

- kontrola częstotliwości usuwania odpadów ( reagowanie w przypadku zbyt rzadkiego ich

wywozu )

2. Kontrola elementu wywozu odpadów powinna obejmować:

- wydawanie zezwoleń na świadczenie usług wywozowych;

- ustalanie z firmą wywozową zakresu świadczonych usług;

- sprawdzanie poziomu i zakresu świadczonych usług;

Zgodnie z wymogiem art. 14 ust. 13 ustawy o odpadach Burmistrz powinien co 2 lata składać radzie gminy sprawozdanie z realizacji planu. Pierwsza ocena realizacji niniejszego planu powinna być dokonana w 2006 r., a druga w 2008 r. Ocena realizacji planu powinna zawierać ocenę realizacji celów i działań określonych w planie.

Zgodnie z wymogiem art. 14 ust. 14 ustawy o odpadach plan gminny będzie wymagał aktualizacji nie rzadziej niż co 4 lata. Tak więc w roku 2007 powinny być podjęte prace nad nowelizacją niniejszego planu na lata 2008-2011.

Przy nowelizacji planu powinny być wykorzystane wyniki przeprowadzonych ocen realizacji niniejszego planu oraz uwzględnione nowe uwarunkowania zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne.

Ocena realizacji planu powinna być przeprowadzona w oparciu o podstawowe wskaźniki, które zamieszczone zostały w tabeli poniżej.

Cel strategiczny : Minimalizacja zagrożeń środowiska powodowanych przez odpady

Wskaźniki oceny realizacji programu

* te wskaźniki są trudne do sprawdzenia na szczeblu gminnym, natomiast kwestie eliminacji wytwarzania i minimalizacji ilości wytwarzanych odpadów są mocno podkreślane na każdym kroku w gospodarce odpadami.

Wprowadzenie systemu gospodarowania opadami, w tym w szczególności selektywnej zbiórki odpadów komunalnych nawet w formie częściowej jaka jest proponowana na wstępie w gminie Zalewo powinno być poprzedzone kampanią informacyjno-edukacyjną. Dobrą formą jest zastosowanie plakatów i ulotek, które byłyby rozpropagowywane za pośrednictwem sołtysów, szkół, Urzędu Miejskiego.

Edukacja ekologiczna sprzyja działaniom proekologicznym. Wysoka świadomość potrzeby takich działań jest podstawowym sposobem na poprawę stanu środowiska i powodzenie systemu selektywnej zbiórki odpadów.

Kwestie ochrony środowiska przed odpadami powinny być przedstawiane każdemu mieszkańcowi gminy: dzieciom w wieku przedszkolnym i szkolnym, ludziom dorosłym, pracownikom gminy.

Jednym z drobnych i krótkotrwałych aczkolwiek ważnych przejawów wspólnego działania mieszkańców gminy w zakresie ochrony środowiska przed odpadami jest cykliczna akcja “sprzątania świata”. Sprawnie zorganizowana i poprowadzona przez osoby odpowiedzialne i stosownie zaangażowane może przyczynić się do większej przychylności mieszkańców dla systemu zbiórki odpadów obejmującego selekcję i wyodrębnianie odpadów niebezpiecznych.

Niniejszy plan gospodarki odpadami dotyczy gospodarowania odpadami na terenie gminy Zalewo, powiat iławski, województwo warmińsko-mazurskie.

Obowiązek sporządzenia dokumentu pod nazwą “Plan gospodarki odpadami dla Gminy Zalewo na lata 2004-2007 z uwzględnieniem perspektywy na lata 2008-2011” wynika z mocy art. 14-16 ustawy z dnia 27 czerwca 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62, poz. 628). Opracowanie przedstawia aktualną sytuację w zakresie gospodarowania odpadami na terenie gminy oraz propozycje działań na kolejne lata w celu poprawy sytuacji w tym zakresie. W planie opisano gospodarowanie odpadami komunalnymi, gospodarczymi (przemysłowymi) z uwzględnieniem powstających wśród ww. odpadów niebezpiecznych.

Gminę Zalewo zamieszkuje 7569 mieszkańców, a ilość wytwarzanych odpadów komunalnych jest określana jako ok. 1389 Mg rocznie.

Zasady postępowania z odpadami komunalnymi na terenie gminy zostały określone w uchwale rady miejskiej z 1999 r. Uchwała wymaga dostosowania do nowych realiów, w tym nowych przepisów prawa.

Obecnie na terenie gminy czynne są dwa składowiska do przyjmowania odpadów, które znajdują się w m. Gajdy i Półwieś. Obiekt gminny w Gajdach w obecnej formie eksploatowany jest od kilkunastu lat i ma być zamknięty z dniem 31.05.2004 r. W m. Półwieś występują dwie kwatery składowiska, z których dotychczas nieeksploatowaną przejęła Gmina Zalewo. Gmina w oparciu o ten obiekt zamierza rozwiązywać kwestię zagospodarowania odpadów przeznaczonych do składowania. Ta kwatera składowiska wymaga dostosowania do obecnych wymogów przepisów prawa. Składowisko w Półwsi posiada kwaterę użytkowaną do niedawna przez zakład garbarski. W tej kwaterze firma komunalna z Ostródy zamierza składować odpady azbestowe. Usługi wywozu odpadów komunalnych świadczą 3 podmioty, w tym jeden mający siedzibę na terenie gminy realizujący zasadniczą część odbioru odpadów komunalnych. Każdy mieszkaniec i podmiot gospodarczy o ile tylko chce może korzystać z usług zorganizowanego odbioru odpadów komunalnych. Selektywna zbiórka poszczególnych rodzajów odpadów na terenie gminy została wprowadzona poprzez pojemnikową zbiórkę szkła i tworzyw sztucznych. Jedyną formą unieszkodliwiania odpadów prowadzoną na terenie gminy jest składowanie odpadów na gminnym składowisku odpadów.

Na terenie gminy nie występują duże czy średnie zakłady produkcyjne co skutkuje niezbyt dużą ilością wytwarzanych odpadów z sektora gospodarczego. Jednakże z racji słabo rozwiniętego systemu zgłaszania odpowiednim organom faktu wytwarzania odpadów z sektora gospodarczego brak jest pełnych danych o ilości wytwarzanych odpadów w istniejących podmiotach. Za gospodarowanie odpadami z działalności gospodarczej odpowiadają ich wytwórcy czyli przedsiębiorcy. Brak jest zgłoszenia ewidentnych nieprawidłowości w zakresie gospodarowania tego rodzaju odpadami.

W perspektywie ilość odpadów komunalnych jakie będą powstawały na terenie gminy powinny być na poziomie zbliżonym do obecnego (ok. 1389 Mg/rok). Wynika to w szczególności z demografii nie wykazującej tendencji wzrostowej.

Działania w gospodarce odpadami wymagające nakładów finansowych mogą być wspierane finansowo przez instytucje zewnętrzne ( banki i fundusze) o ile zostaną ujęte w planie gminnym.

1. Zasady postępowania z odpadami komunalnymi wymagają ustalenia w formie nowej uchwały rady gminy uwzględniającej nowe przepisy prawa oraz potrzeby dobrego systemu gospodarowania odpadami. Wywóz odpadów powinien być realizowany przez specjalistyczną jednostkę z częstotliwością ogólnie uznawaną za wskazaną.

1. Gmina Zalewo posiada składowisko mogące po dostosowaniu spełniać obowiązujące wymogi stawiane tego typu obiektom.

2. Aktualnie na terenie gminy odpady komunalne zbierane są nieselektywnie na posesjach i odbierane przez wyspecjalizowane firmy.

3. Selektywna zbiórka odpadów jest na etapie wstępnym (zbieranie tworzyw sztucznych i szkła).

4. Rozwiązywanie kompleksowej gospodarki odpadami na terenie gminy w okresie obowiązywania niniejszego planu ma być realizowane we własnym zakresie.

5. Właściwe gospodarowanie odpadami wymaga nakładów pracy m. in. poprzez sprawdzanie poprawności pozbywania się odpadów komunalnych (mieszkańcy i podmioty) czy też zgodności gospodarowania odpadami z wymogami w tym zakresie (podmioty gospodarcze).

6. Wszelkie systemy gospodarowania odpadami nie będą sprawnie działały bez systematycznie prowadzonej działalności edukacyjnej całego społeczeństwa gminy.

W przypadku wyboru koncepcji selektywnej zbiórki odpadów powinna ona uwzględniać następujące etapy.